Każdego roku, poczynając od 2003, pisarz
i krytyk whisky Jim Murray publikuje wyczekiwane przez wielu zestawienie bursztynowych alkoholi
z całego świata. Whisky Bible imponuje swoim rozległym zakresem z ponad 4500 wpisami
– sam autor twierdzi, że każdego roku dodaje około 1200 nowych ocen, podczas gdy starsze redaguje i odświeża. Niewielkie, jednak pełne informacji tomy sprzedawane są w milionach egzemplarzy i motywują do dyskusji zarówno smakoszy, jak i prawdziwych specjalistów.
Mimo, że wielu kwestionuje referencje Murray'a,
a jeszcze innych terminy „najlepsza whisky na świecie” czy „najlepsza szkocka” irytują – według nich subiektywna ocena jednej osoby, bez względu na jej kwalifikacje nie przekłada się na obiektywną rzeczywistość – to nie można zaprzeczyć, że był Jim Murray był jednym z pierwszych szerzej znanych specjalistów od whisky. Każdego roku premiera nowego tomu budzi niemałe emocje! Biblia Whisky zawiera zestawienie najlepszych
whisky na świecie, eksplorując różne regiony, terytoria i style.
Książka dla wielu jest przewodnikiem do odkrywania prawdziwej natury whisky
i uczenia się rzemiosła w tym procesie.
Od ponad dekady brytyjski pisarz jest
najbardziej wpływowym krytykiem w świecie whisky, a to dzięki tworzeniu i redagowaniu kompendium tysięcy recenzji, w tym
prestiżowej nagrody World Whisky of the Year.
Jim Murray – najbardziej znany krytyk whisky na całym świecie
Brytyjczyk urodzony w hrabstwie Surrey już od najmłodszych lat zajmował się pisaniem – przygotowywał artykuły dla lokalnych gazet,
a w wieku 16 lat relacjonował w telewizji wydarzenia sportowe. W 1988 roku wydał nawet książkę poświęconą piłce nożnej. Niedługo później zamiłowanie do sportu zastąpiła miłość do whisky. Po 13 latach pracy w redakcji Sunday People, Murray postanowił zająć się pełnoetatową degustacją. Było to w 1992 roku. Dwa lata później pisarz wydał swoją pierwszą książkę poświęconą whisky - Irish Whiskey Almanac. Wkrótce ukazały się kolejne tytuły: Classic Irish Whiskey (1997), Classic Bourbon, Tennessee
& Rye (1998), Classic Blended Scotch (1999)
i Sztuka whisky (1998).
Jim Murray to nie tylko pisarz. Krytyk pełni funkcję sędziego w International Wine and Spirit Competition; jest również konsultantem do spraw mieszania zarówno whisky, jak i rumu. Wielu twierdzi, że gdyby nie on, kanadyjska żytnia whisky, japońskie trunki
oraz irlandzka whisky single pot still nie wróciłyby do mody! Brytyjczyk docenia whisky, ale sam również
jest ceniony. Aż trzykrotnie zdobył nagrodę destylarni Glenfiddich dla „Najlepszego pisarza whisky roku”.
Kryteria oceny – czyli jak
Jim Murray znajduje
najlepszą whisky na świecie
Ta suma odzwierciedla cztery kluczowe kryteria: aromat, smak, wykończenie i równowagę – każda
z kategorii może wnieść do sumy 25 punktów.
Z każdym nowym wydaniem książki, Murray udostępnia noty degustacyjne i oceny około 1000 nowo wydanych lub wcześniej nieodkrytych whisky,
a łącznie ocenianych jest prawie 4000 marek.
Jak mawia autor Whisky Bible: Jedyną rzeczą, którą degustacja 1250 whisky rocznie na potrzeby książki utwierdziła w mojej pamięci, jest to, że aby ludzie naprawdę cieszyli się whisky dowolnego rodzaju, muszą puścić przeszłość i nauczyć się pływać. Każda whisky jest degustowana tylko przez Jima Murraya
i oceniana na podstawie ogólnego wyniku 100.
Krytyk w całym swoim życiu skosztował ponad
20 tysięcy whisky z całego świata. Kiedy Murray przechodzi przez wielomiesięczny proces degustacji trunków do swojej książki, żywi się jedynie mdłym, bezsmakowych jedzeniem – legenda głosi, że skosztowanie sałatki warzywnej powstrzymało
go od degustacji whisky przez następny miesiąc.
W ten sposób nie wytrąca podniebienia z równowagi
i nie zaburza odczuć sensorycznych, jakie
gwarantuje każdy dram.
Murray nie dodaje do szklanki z whisky lodu ani wody, co pozwala zachować przejrzystość degustacji. Według pisarza najlepszym szkłem do degustacji
est szklanica o tulipanowym kielichu.
Każde z wydań Whisky Bible sporządzone jest
na bazie podobnego schematu. Na pierwszych stronach tomów krytyk wyjaśnia kryteria swoich ocen, a także rekomenduje najlepsze sposoby degustacji whisky. Szczególnie mocno poleca spożywanie czekolady z zawartością 90%
kakao, która podobno wzmacnia doznania
podczas testowania złotego alkoholu.
Radzi również zwrócić uwagę na miejsce w jakim odbywamy degustację – powinno być one wolne
od jakichkolwiek bodźców i źródeł silnych zapachów,
typu kwiaty.
Autor nie zapomina również o trunków, typu
Scottish Grain oraz blendach. Kolejne rozdziały poświęcone są whisky z USA, Kanady, Japonii
i innych krajów. Bardziej ciekawscy podczas przeglądania rankingów mogą posiłkować się załączonymi mapami z rozmieszczeniem gorzelni.
Autor tomów na pierwszych stronach umieszcza rankingi, w których znajdziemy zwycięzców ostatnich lat. Każdego roku Jim Murray ogłasza dramy,
które trafiają na podium. Największą część tomów zajmuje kategoria poświęcona szkockim Single Maltom – biorąc pod uwagę ilość destylarni w tym kraju, nikogo nie powinno to zdziwić.